ترخیص کالا از گمرک یعنی چه؟
به زبان ساده، ترخیص کالا از گمرک به مجموعه اقداماتی گفته میشود که به‌منظور اخذ مجوز خروج یا ورود کالا از گمرک انجام می‌گیرد. هر کالایی که وارد کشور میشود باید طبق قوانین گمرکی، اظهار، بررسی، ارزش‌گذاری و در نهایت با پرداخت حقوق و عوارض مربوطه ترخیص گردد.
این فرآیند در ظاهر ساده به نظر می‌رسد، اما در عمل شامل مراحل متعدد و مدارک فراوانی است که در صورت ناآگاهی، ممکن است منجر به تأخیر، جریمه یا حتی توقیف کالا شود.
مراحل ترخیص کالا از گمرک:
برای انجام موفق مراحل ترخیص کالا از گمرک باید به ترتیب زیر عمل کنید:
۱. ثبت سفارش کالا
اولین گام برای واردات کالا، ثبت سفارش در سامانه وزارت صنعت، معدن و تجارت است. این مرحله با هدف کنترل نوع کالا، میزان واردات و هماهنگی با سیاست‌های تجاری کشور انجام میشود.
۲. دریافت و آماده‌سازی مدارک لازم
مدارک مورد نیاز برای ترخیص شامل فاکتور تجاری، لیست بسته‌بندی، بارنامه، گواهی مبدأ، مجوزهای استاندارد و مجوز بهداشت (در صورت نیاز) است. آماده‌سازی این مدارک، یکی از کلیدی‌ترین مراحل ترخیص کالا از گمرک محسوب میشود.
۳. ورود کالا به گمرک و ثبت اظهارنامه گمرکی
پس از ورود کالا به انبار گمرک، اظهارنامه الکترونیکی در سامانه EPL ثبت میشود. در این اظهارنامه اطلاعاتی مانند نوع کالا، وزن خالص، ارزش، تعرفه و کشور مبدأ درج می‌گردد.
۴. بررسی و ارزیابی کالا
کارشناسان گمرک در این مرحله کالا را از نظر نوع، ارزش و مطابقت با اسناد بررسی می‌کنند. گاهی در صورت نیاز، نمونه‌برداری و آزمایش نیز انجام میشود.
۵. پرداخت حقوق و عوارض گمرکی
پس از ارزیابی، سیستم گمرک مبلغ حقوق ورودی، مالیات بر ارزش افزوده و سایر هزینه‌ها را محاسبه می‌کند. پرداخت کامل این هزینه‌ها شرط دریافت مجوز ترخیص کالا از گمرک است.
۶. دریافت مجوز ترخیص و خروج کالا از گمرک
در پایان، پس از تکمیل همه مراحل، مجوز ترخیص صادر میشود و کالا از گمرک آزاد شده و آماده حمل به انبار مقصد است.
مدارک لازم برای ترخیص کالا از گمرک:
در فرآیند ترخیص کالا از گمرک، ارائه مدارک کامل و دقیق اهمیت فراوانی دارد. مدارک ناقص یا اشتباه می‌تواند باعث توقف یا تأخیر در روند ترخیص شود. فهرست اصلی مدارک شامل موارد زیر است:
|
فاکتور تجاری (Invoice) |
سندی که قیمت، نوع و تعداد کالا را مشخص می‌کند. |
|
لیست بسته‌بندی (Packing List) |
شامل اطلاعاتی درباره نحوه بسته‌بندی، وزن و حجم کالاها. |
|
بارنامه (Bill of Lading) |
سند حمل‌ونقل بین‌المللی صادر شده توسط شرکت حمل و نقل. |
|
گواهی مبدأ (Certificate of Origin) |
تأییدکننده کشور تولید کالا. |
|
مجوزهای واردات یا بهداشتی |
بسته به نوع کالا، مجوز سازمان استاندارد، وزارت بهداشت یا جهاد کشاورزی نیاز است. |
|
اظهارنامه گمرکی |
سند رسمی برای ثبت اطلاعات کالا در گمرک. |
نکات کلیدی برای ترخیص سریع و بدون دردسر کالا:
در تجربه‌ی ما در شرکت حمل و نقل بین‌المللی آرتا ترابر، رعایت چند نکته طلایی باعث کاهش زمان و هزینه ترخیص کالا از گمرک میشود:
از ترخیص‌کار حرفه‌ای استفاده کنید: ترخیص‌کار آشنا با قوانین گمرکی می‌تواند مراحل را سریع‌تر و دقیق‌تر انجام دهد.
مدارک خود را کامل آماده کنید: هر مدرک ناقص می‌تواند چند روز تا چند هفته تأخیر ایجاد کند.
تعرفه کالا را درست انتخاب کنید: انتخاب اشتباه تعرفه گمرکی باعث جریمه یا محاسبه نادرست حقوق ورودی میشود.
از سامانه EPL برای پیگیری استفاده کنید: گمرک ایران خدمات الکترونیکی ارائه می‌دهد و می‌توانید وضعیت کالای خود را آنلاین مشاهده کنید.
به قوانین به‌روز توجه کنید: مقررات گمرکی ممکن است در بازه‌های زمانی مختلف تغییر کنند، پس همیشه آخرین بخشنامه‌ها را بررسی کنید.
هزینه ترخیص کالا از گمرک چقدر است؟
هزینه نهایی ترخیص کالا به عوامل مختلفی بستگی دارد. مهم‌ترین موارد عبارتند از:
نوع کالا و تعرفه گمرکی آن:
کالاهای مختلف بر اساس طبقه‌بندی تعرفه (HS Code) مشمول عوارض متفاوتی هستند.
ارزش کالا (CIF):
هزینه گمرکی معمولاً بر اساس ارزش کالا به همراه هزینه حمل و بیمه محاسبه میشود.
مالیات و عوارض ارزش افزوده (VAT):
این هزینه‌ها طبق قانون مالیات بر ارزش افزوده محاسبه می‌شوند.
هزینه انبارداری و دموراژ:
اگر کالا مدت طولانی در انبار گمرک بماند، هزینه انبارداری روزانه به آن اضافه میشود.
دستمزد ترخیص‌کار یا شرکت حمل و نقل بین‌المللی:
این هزینه بسته به نوع کالا، حجم اسناد و مدت زمان ترخیص متفاوت است.
به طور میانگین، هزینه ترخیص ممکن است بین ۵ تا ۱۵ درصد ارزش کل کالا متغیر باشد. اما برای برآورد دقیق‌تر، توصیه میشود با کارشناسان آرتا ترابر تماس بگیرید تا هزینه دقیق بر اساس نوع کالای شما محاسبه گردد.
نقش شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی در ترخیص کالا:
شرکت‌های معتبر حمل و نقل بین‌المللی مانند آرتا ترابر علاوه بر خدمات لجستیکی و حمل کالا، نقش مهمی در تسهیل امور گمرکی دارند. خدمات این شرکت‌ها شامل:
مشاوره در خصوص ثبت سفارش و مدارک مورد نیاز
حمل کالا از مبدا تا مقصد (هوایی، دریایی و زمینی)
پیگیری امور گمرکی و ترخیص سریع کالا
محاسبه دقیق تعرفه‌ها و هزینه‌های گمرکی
هماهنگی با گمرکات مختلف کشور
همکاری با چنین شرکت‌هایی باعث صرفه‌جویی در زمان، هزینه و جلوگیری از بروز مشکلات حقوقی در فرآیند ترخیص کالا میشود.
نتیجه‌گیری: ترخیص کالا آسان است، اگر مسیر را بشناسید
اگرچه فرآیند ترخیص کالا از گمرک شامل مراحل و جزئیات فراوانی است، اما با شناخت کافی از قوانین، مدارک و هزینه‌ها، می‌توان این مسیر را با اطمینان طی کرد.
شرکت آرتا ترابر با تجربه طولانی در زمینه حمل و نقل بین‌المللی و ترخیص کالا از گمرک، آماده است تا کلیه خدمات مشاوره‌ای و اجرایی لازم را برای واردکنندگان و صادرکنندگان محترم ارائه دهد.
برای دریافت مشاوره تخصصی در زمینه ترخیص کالا، می‌توانید با کارشناسان ما در آرتا ترابر تماس بگیرید و از خدمات حرفه‌ای ما بهره‌مند شوید
